İSO 22000 GIDA GÜVENLİGİ
1 Eylül 2005 te yayınlanan ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi; dünya çapında güvenli gıda üretim zinciri oluşturmak amacıyla oluşturulmuş uluslar arası bir standarttır. Tedarikçiler, kullanıcılar, yasal otoriteler, tüketiciler ve tüm ilgili birimler arasında iletişimi ve bu sayede güvenli gıdanın her basamakta izlenebilirliğini sağlamayı esas almaktadır.
Bu Standard, gıda zinciri boyunca son tüketime kadar gıda güvenliğini sağlamak için takip eden genellikle anahtar öğeler olarak kabul edilen öğeleri birleştiren gıda güvenliği yönetim sistemi için ihtiyaçları tanımlamaktadır. Bu ihtiyaçlar;
– İnteraktif iletişim
– Sistem yönetimi
– Ön gereksinim Programları
– HACCP prensipleri
İSO 22000 ÖNEMLİ
ISO 22000 sisteminin uygulanması, tedarikçilerin, sektör tarafından sıkça talep gören ürünlerinin üretim ve servis süreçlerini geliştirerek insan sağlığı açısından güvenli, firma açısından da daha karlı bir hale dönüştürmesini sağlamaktadır.
ISO 22000 sistemi HACCP sistemini prensiplerini ve uygulama basamaklarını tamamlamakta, yönetimin sorumluluklarının eğitimi ve sürekli iyileştirme faaliyetlerini tanımlaması nedeniyle de ISO9001 ile uyum oluşturmaktadır. Bu sayede hem güvenli gıda üretimini sağlamakta hem de firmaların kurumsallaşma süreçlerini hızlandırarak gelişimlerine destek vermektedir.
ISO 22000 sistemi uluslar arası bir standart olduğu için kurumların uluslararası ticaret hedeflerini gerçekleştirmesinde kolaylık sağlamaktadır.
ISO 22000 Tüketicilerin; Uluslar arası standartlara uygun, kaliteli, güvenilir ve sağlık açısından güvenli ürün ve hizmet almalarını sağlamaktadır.
HACCP GIDA GÜVENLİGİ YÖNETİM SİSTEMİ
Gıda güvenliğinin sağlanmasına yönelik olarak uygulanan bir sistemdir. Gıda işletmelerinde, sağlıklı gıda üretimi için gerekli olan hijyen şartlarının (personel hijyeni, ekipman hijyeni, hammadde hijyeni, ortam hijyeni, vb.) belirlenerek bu şartların sağlanması, üretim ve servis aşamasında tüketici açısından sağlık riski oluşturabilecek nedenlerin belirlenmesi ve bu nedenlerin ortadan kaldırılması temeline dayanan bir sistemdir.
Gıda üretiminde, gıda güvenliği, ürünü kullanan tüketicinin mutlak talebidir. Bunu sağlamak için Gıda Güvenliği Kontrol Sistemi kurulmak zorundadır. HACCP (Hazard Analysis of Critical Points),Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları işte bu ihtiyaca cevap veren bir yönetim sistemidir.
Türkiye’de, 09.06.1998 tarihli resmi gazetede yayınlanan “Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik” de HACCP sisteminin uygulama gerekliliği belirtilmiştir. Yine aynı yönetmelikde 15.11.2002 tarihinden geçerli olmak üzere; başta et, süt ve su ürünleri işleyen işletmeler olmak üzere, gıda üreten diğer işletmelerin de kademeli olarak HACCP sistemini uygulamaları zorunlu hale getirilmiştir.
HCCP TEHLİKE ANALİZİ VE KRİTİK KONTROL NOKTALARI YÖNETİM SİSTEMİ
HACCP , güvenilir ürünlerin tüketiciye sunulması amacıyla, düzgün işleyen bir sistemin oluşturulması ve korunması temeline dayalı bir gıda güvenliği kavramıdır.Bir gıda zincirinde hamadde temininden başlayarak, gıda hazırlama, işleme, üretim, ambalajlama, depolama ve nakliye gibi gıda zincirinin her aşamasında ve noktada tehlike analizleri yaparak, gerekli yerlerde kritik kontrol noktalarını belirleyen ve bu noktaları izleyen herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun güvenilir gıdaların üretilmesini sağlayan, her ölçekteki kuruluşa uygulanabilen, bir gıda güvenliği sistemidir.
TS 13001 Standardı , uluslararası kabul görmüş HACCP prensiplerine dayalıdır. TS 13001 Standardı,yönetim,HACCP sistemi ve iyi üretim uygulamaları (GMP) olmak üzere üç ana unsurdan oluşan bir HACCP yönetim sistemi kurallarını kapsar.
HACCP Standardı, gıda güvenliğinin kanıtlanması amacıyla bir HACCP yönetim sistemi oluşturmak ve sürekliliğini sağlamak isteyen ve HACCP Yönetim Sistemi belgelendirmesi için başvuran kuruluşlara uygulanabilir.
HACCP genel olarak kabul görmüş aşağıdaki 7 temel ilkeden oluşmaktadır:
1- Tehlike analizinin yapılması
2- Kritik kontrol noktalarının belirlenmesi
3- Kritik limitlerin oluşturulması
4- Kritik kontrol noktalarının izlenmesi için sistemin kurulması
5- Kontrol altında olmayan noktaların izlenmesi ve varsa düzeltici faaliyetlerin oluşturulması
6- Sistemin etkili bir şekilde işlemesinin denetlenmesi için kontrol prosedürlerinin oluşturulması
7- Bu ilkelerin uygulanması için prosedür ve kayıtları kapsayan dökümantasyon sisteminin oluşturulması
HCCP TEMEL İLKELERİ
HACCP genel olarak kabul görmüş aşağıdaki 7 temel ilkeden oluşmaktadır:
1- Tehlike analizinin yapılması
2- Kritik kontrol noktalarının belirlenmesi
3- Kritik limitlerin oluşturulması
4- Kritik kontrol noktalarının izlenmesi için sistemin kurulması
5- Kontrol altında olmayan noktaların izlenmesi ve varsa düzeltici faaliyetlerin oluşturulması
6- Sistemin etkili bir şekilde işlemesinin denetlenmesi için kontrol prosedürlerinin oluşturulması
7- Bu ilkelerin uygulanması için prosedür ve kayıtları kapsayan dökümantasyon sisteminin oluşturulması
İSO 22000 BELGESİ HCCP GIDA GÜVENLİGİ DANISMANLIK HİZMETİ
1.Eğitim Verilmesi:
2.HACCP Sisteminin Kurulmasına Yönelik Ön Hazırlıkların Yapılması:
3.HACCP Ekibinin Oluşturulması:
4.Ön Yeterlilik Programı:
5.Ürün Tanımlamaları:
6.Süreç Akış Diyagramları:
7.Tehlike ve Risk Analizi:
8.Kritik Kontrol Noktalarının Belirlenmesi:
9.Kritik Aşamalarda Limitlerin Tanımlanması:
10.İzleme Sistemi:
11.Düzeltici Önlemler:
12.Doğrulama:
13.Ürün Tanımlamaları:
14.Düzeltici ve Önleyici Tedbirlerin Alınması:
15.Belgelendirme Başvurusunun Yapılması:
İSO 22000 HCCP FARKI
ISO 22000 gıda zincirindeki (girdi temini, üretim, dağıtım) boyunca mevcut ve potansiyel tehlikelerin tehlike analizi ile belirlenmesi, kontrol önlemlerinin (ön koşul ve/veya KKN) belirlenmesi, uygulanmasını, izlenmesini, sonuçlarının değerlendirilmesini ve analizini, iyileştirilmesini ve iç ve-dış şartlardaki değişiklikler doğrultusunda güncellenmesini talep eder. Şu ana kadar TSE 13001, DS 3027 vb. HACCP standartlarında ön koşullara (Cam kontrolü, kesici alet kontrolü, kimyasal madde kontrolü vb.) ait kontrol önlemleri ve bunların izlenmesi ve değerlendirilmesi konusu tetkiklerde gündeme gelmemekte idi.
Ayrıca ilk defa bir HACCP gıda güvenliği yönetim sistemi standardında bu kadar açık bir şekilde iki çeşit kontrol önlemi olduğu ifade edilmektedir: Ön koşul programları ve kritik kontrol noktaları. Kontrol önlemlerinin amacı tehlikelerin önlenmesi veya kabul edilebilir bir seviyeye indirilmesidir.
İSO 22000:2005 GIDA GÜVENLİGİ KİMLERE UYGULANABİLİR.
ISO 22000 standardı kapsamında belgelendirme yapılabilecek olan dolaylı ve dolaysız yer alan kuruluşlar şunlardır.
A) Kuruluşlar:
1.Çiftçiler,
2.Hasatçılar,
3.Yem üreticileri,
4.Gıda bileşeni üreticileri,
5.Gıda üreticileri,
6.Gıda satıcıları,
7.Gıda servisleri,
8.Hazır yemek firmaları,
9.Temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kuruluşlar,
10.Taşıyıcılar, depolama ve dağıtım kuruluşları vb.
B) Dolaylı olan kuruluşlar:
Ekipman sağlayan kuruluşlar,
Temizlik ve sanitasyon ajanları,
Ambalaj malzemeleri
Gıda ile temasta bulunan diğer öğeleri üreten kuruluşlar vb.
HACCP , güvenilir ürünlerin tüketiciye sunulması amacıyla, düzgün işleyen bir sistemin oluşturulması ve korunması temeline dayalı bir gıda güvenliği kavramıdır.
Bir gıda zincirinde hammadde temininden başlayarak, gıda hazırlama, işleme, üretim, ambalajlama, depolama ve nakliye gibi gıda zincirinin her aşamasında ve noktada tehlike analizleri yaparak, gerekli yerlerde kritik kontrol noktalarını belirleyen ve bu noktaları izleyen herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun güvenilir gıdaların üretilmesini sağlayan, her ölçekteki kuruluşa uygulanabilen, bir gıda güvenliği sistemidir.
İSO 22000:2005 BAŞVURULARINDA HANGİ İŞLEMLER UYGULANIR
Başvuru belgelerini, Merkezde Sistem Belgelendirme ve Eğitim Müdürlüğü, Bölgelerde TSE Kalite Müdürlükleri ön değerlendirmeden geçirir. Söz konusu değerlendirme sonunda bir eksiklik tespit edilir ise Müracaat formlarında belirtilen kuruluş yetkilileri ile irtibata geçirilerek düzeltilmesi sağlanır. Kuruluşun Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi dokümanları yeterli bulunur ise belgelendirme için bir hafta belirlenerek teyit için kuruluşa bildirilir. Hafta kesinleşince TSE’ce ilgili “TSE Tetkik Ekibi” belirlenir. Belirlenen ekipteki Tetkik Görevlileri kuruluşa gerçek tetkik programı ve özgeçmişlerini bildirir. Gerekiyorsa tetkikten önce firma ziyareti gerçekleştirilebilir.
Kuruluşça teyit edilen tetkik görevlileri Gıda Güvenliği Yönetim Sistemini belirlenen tarihlerde yerinde inceler. Kuruluşun ilgili standard şartlarını karşılaması durumunda, TSE Sistem Belgelendirme Yürütme Komitesi Söz konusu kuruluş adına belge düzenlemesine karar verir. Eğer bu incelemede kuruluşa belge verilmesine engel teşkil edecek uygunsuzluk söz konusu olursa, eksikliğin giderilmesi için süre tanınarak Takip Tetkiki yapılmasına karar verilebilir.
İSO 22000 MÜRACATTI İLE İLGİLİ DÖKÜMANLAR
- TSE Sistem Belgelendirme Müracaat Formu
- TSE Sistem Belgelendirme Talimatı
- TSE Sistem Belgelendirme Ücret Talimatı
- TSE Sistem Belgelendirme Ücret Çizelgesi
- Logo Kullanma Talimatı
- Müşteri Şikayet ve Önerilerinin Değerlendirilmesi Prosedürü
- Müracaatta Gerekli Evraklar Listesi
İSO 22000:2005 BELGESİ BAŞVURU EVRAKLAR
1. İmza sirküsü
2. Vergi levhası
3. Ticaret sicil gazetesi
4. Oda kaydı
5. Faliyet belgesi
6. Kalibrasyonlar
Resmi evrakların bize gelmesi halinde 15 İş günü içerisinde İso 22000:2005 sertifikası gerekli denetimlerin ve gerekli işlemlerin yapılması halinde belgeniz elinizde olacaktır.